Van tiết lưu được sử dụng nhiều trong các hệ thống máy móc công nghiệp
Thuật ngữ van tiết lưu hẳn đã không còn xa lạ gì với nhiều người. Được ứng dụng trong rất nhiều loại máy móc như dàn sấy phôi, máy thổi chai, máy nén khí,… Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu hết về cấu tạo cũng như nguyên lý vận hành của van này.
Van tiết lưu là gì?
Van tiết lưu khí nén, thủy lực,… là thuật ngữ để chỉ chung một loại van có chức năng điều chỉnh lưu lượng dung môi (chất lỏng) trong hệ thống thủy lực hoặc là trong một bộ phận thủy lực. Từ đó mà cho khả năng điều chỉnh vận tốc cơ cấu chấp hành động cơ thủy lực.
Loại van này có tên gọi tiếng Anh là Throttle. Loại van này là một trong những bộ phận có vai trò vô cùng quan trọng trong hệ thống máy móc công nghiệp: như hệ thống làm lạnh, hệ thống thủy lực, máy ép, xe chuyên dụng, máy nén khí, máy thổi chai, dàn sấy phôi… Tùy vào từng loại van mà được ứng dụng vào từng loại máy móc khác nhau.
Nguyên lý hoạt động của van
Hiện nay có nhiều loại van khác nhau. Mỗi loại lại sẽ có những khác biệt trong quá trình vận hành. Tuy nhiên phần nhiều loại đều vận hành theo nguyên lí sau: Khi dòng môi chất đi qua van được lắp trên đường ống, thì áp suất môi chất sẽ giảm xuống do ma sát mạnh và những dòng xoáy được sinh ra. Áp suất sẽ phụ thuộc vào bản chất, trạng thái môi chất cũng như độ co hẹp của ống dẫn và tốc độ dòng chảy.
Cách điều chỉnh van này thường làm cho hiệu suất môi chất giảm đi tuy nhiên đôi khi chúng ta phải tạo ra sự tiết lưu để điều chỉnh công suất các thiết bị đo lưu lượng, sử dụng hơi nước, giảm áp,…
Tốc độ của dòng khí sẽ tăng lên ở trong lỗ. Khi đi qua lỗ, tốc độ khí giảm, áp suất đồng thời tăng nhưng không bằng ban đầu. Vận tốc khí thay đổi, áp suất giảm dẫn tới khối lượng riêng tăng.
Cấu tạo và phân loại
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều tiêu chí để phân chia các kiểu van khác nhau. Mỗi một loại van này lại có cấu tạo cũng như đặc điểm riêng có. Để có thể hiểu được cấu tạo của van thì chúng ta cần tìm hiểu từng loại van.
Phân loại dựa theo hệ thống
Với tiêu chí này, van được chia thành 2 loại:
- Van thủy lực
Loại van này còn được gọi là van tiết lưu 1 chiều hay van điều tiết lưu lượng nước. Câu hỏi đặt ra là van này là gì có giống như van một chiều hay không? Đây là loại van cho khả năng làm giảm tốc độ dòng chảy nước, dầu. Cũng tương tự như van 1 chiều, loại van này cho khả năng điều chỉnh dòng chảy theo một chiều và không thể điều chỉnh theo chiều ngược lại.
- Van khí nén
Đây là loại van cho khả năng làm giảm tốc độ của dòng chảy khí nén trong mạch nén khí của máy nén khí. Loại van này còn được biết đến với tên gọi van tiết lưu 2 chiều.
Có không ít người thắc mắc van này nằm ở đâu? Thì trong hệ thống khí nén, loại van này được nằm trên các đường ống dẫn khí.
Các loại van điều tiết khí nén phổ biến:
- Van có tiết diện không thay đổi được: có nghĩa là lượng khí đi qua khe hở sẽ không thay đổi.
- Van có tiết diện thay đổi được: có nghĩa là lượng khí có thể thay đổi sao cho phù hợp nhất. Dòng khí nén cũng có thể đi từ A đến B và ngược lại.
- Van tiết lưu một chiều điều chỉnh bằng tay: người dùng phải dùng tay để điều chỉnh vít nhằm thay đổi tiết diện chảy của dòng khí nén.